Reguła van ’t Hoffa

Reguła van ’t Hoffa – empiryczna reguła, sformułowana przez Jacobusa H. van ’t Hoffa, stwierdzająca, że szybkość reakcji chemicznej wzrasta od 2 do 4 razy przy podwyższeniu temperatury o Szablon:C. Np. znając stałą szybkości reakcji $k_0$ w temp. Szablon:C, można oszacować, że stała szybkości reakcji $k_t$ w temperaturze $t$ wyniesie:

$k_t=k_0\cdot 2^{\frac{t}{10}}.$

Reguła van ’t Hoffa jest spełniona dla reakcji homogenicznych w temperaturze do 500 °CSzablon:Fakt.

Z regułą van ’t Hoffa wiąże się temperaturowy współczynnik szybkości reakcji, wyrażony zależnością:

$w_t=\frac{k_{t+10}}{k_t},$

gdzie:

$k_t$ – stała szybkości reakcji w temp. $t,$

$k_{t+10}$ – stała szybkości reakcji w temp. $t+10.$

Jego wartość często jest jednak większa niż 2, zazwyczaj mieści się w zakresie ocenianym jako 2–3 lub 2–4, choć znane są procesy, w których dochodzi on do 6. Wartość współczynnika maleje wraz ze wzrostem temperatury.

Stosunek szybkości reakcji chemicznej w różnych temperaturach wyraża równanie:

$\frac{v_2}{v_1}=w_t^{\frac{\mathrm{\Delta }t}{10}},$

gdzie:

$v_1$ i $v_2$ – szybkości reakcji w temperaturach $t_1$ i $t_2,$

$\mathrm{\Delta }t$ – różnica tych temperatur, $t_2-t_1.$

Np. wzrost temperatury o Szablon:C przyspiesza reakcję 2¹⁰ ≈ 1000 razy dla $w_t=2$ i 4¹⁰ ≈ 1 000 000 razy dla $w_t=4$.

Zobacz też

• równanie Arrheniusa (zależność szybkości reakcji od temperatury)
• izoterma van ’t Hoffa
• izobara van ’t Hoffa
• izochora van ’t Hoffa
• równanie van ’t Hoffa