Liczba postępu reakcji

Liczba postępu reakcji, zmienna reakcji $(\lambda )$ – miara postępu reakcji chemicznej oparta na umownym założeniu, że jednostkowy postęp odpowiada zużyciu takich liczb moli substratów i powstaniu takich liczb moli produktów, które są równe współczynnikom stechiometrycznym $({\nu }_i)$ w równaniu reakcji. Pojęcie liczby postępu reakcji zdefiniował Théophile de Donder w 1920 roku. Jest stosowane np. do wyrażania stopnia przemiany reagentów w danej chwili albo – w termodynamice chemicznej – jako podstawa dla określania powinowactwa chemicznego, ciepeł tworzenia związków lub entalpii innych reakcji, odnoszonych do $\lambda =1$Szablon:R.

Dla każdego z reagentów, biorących udział w ogólnej reakcji powstawania produktów P z substratów S:

$\sum {\nu }_{Si}{S}_i=\sum {\nu }_{Pi}{P}_i,$

wartość ${\lambda }_i$ jest jednakowa i wynosiSzablon:R:

$\lambda =\frac{n_{zi,Si}}{{\nu }_{Si}}=\frac{n_{zi,Pi}}{{\nu }_{Pi}},$

gdzie: $n_{zi}$ – liczba moli reagenta „i”, który został zużyty (S) lub utworzony (P).

Pojęcie liczby postępu reakcji jest zastępowane w praktyce pojęciem względnego stopnia przemiany, wyrażanego jakoSzablon:R:

${\xi }_i=\frac{n_{zi}}{\sum n_{0i}},$

${ϵ}_i=\frac{n_{zi}}{n_{0i}}=\sum n_{0i}\frac{{\xi }_i}{n_{0i}}=\frac{{\xi }_i}{x_{0i}}.$

gdzie: $n_{zi}$ – liczba moli reagenta „i”, które powstały lub zostały zużyte, $x_i$ – ułamek molowy reagenta „i”.

Liczba postępu reakcji może więc być wyrażona jakoSzablon:R:

$\lambda ={ϵ}_i\frac{n_{0i}}{{\nu }_i}={\xi }_i\frac{n_{0i}}{\sum }{\nu }_i.$

Przypisy

Szablon:Przypisy