Theta
Szablon:Grafem infobox Theta (thita, θῆτα, pisana Θθ lub ϴϑ) – ósma litera alfabetu greckiego oznaczająca spółgłoskę aspirowaną „t” (czyli „th”). W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 9.
Użycie jako symbolu
Θ
- W matematyce i fizyce stosowane czasami oznaczenie miary kąta płaskiego.
- W matematyce i informatyce Θ jest elementem „notacji dużego O”, która służy do opisywania asymptotycznego tempa wzrostu funkcji[1].
θ
- W biologii molekularnej sposób replikacji kolistej cząsteczki DNA. W miejscu origin następuje rozplecenie podwójnej helisy i powstają dwie pary widełek replikacyjnych wędrujących w przeciwnych kierunkach. Około połowy procesu cząsteczka przybiera kształt θ (stąd nazwa).
- Theta – w brydżu, konwencja licytacyjna, część systemu Precision.
- Fale theta – rodzaj fal mózgowych
- θ – mezon
ϑ
- W fizyce stosowane czasami jako oznaczenie temperatury (gdy litera "T" jest już w użyciu).
Użycie w alfabecie łacińskim
W zmodyfikowanym alfabecie łacińskim theta zaczęła się pojawiać w sugerowanym przez Jana Kochanowskiego zapisie, dla języka średniopolskiego[2]Szablon:Doprecyzuj do oznaczenia dźwięku dz od wieku XVI do XVIII[3]. W języku średniopolskim zaczęły się także pojawiać litery θ ze znakami diakrytycznymi, takie jak akut i kropka, które wyglądały następująco θ´ θ˙, oznaczały dźwięk dź i dż, poniżej są wymienione ich fonetyczne części:
- θ´ – [[[:Szablon:IPA]]]
- θ˙ – [[[:Szablon:IPA]]]
Theta oznacza też w IPA spółgłoskę szczelinową międzyzębową bezdźwięczną [[[:Szablon:IPA]]].
Kodowanie
W Unicode litera jest zakodowana:
| Znak | Unicode | Kod HTML | Nazwa unikodowa | Nazwa polska |
|---|---|---|---|---|
| Θ | U+0398 | Θ lub Θ lub Θ
|
GREEK CAPITAL LETTER THETA | wielka litera grecka theta |
| θ | U+03B8 | θ lub θ lub θ
|
GREEK SMALL LETTER THETA | mała litera grecka theta |
| ϑ | U+03D1 | ϑ lub ϑ lub ϑ
|
GREEK THETA SYMBOL | grecki znak theta ϑ |
W LaTeX-u używa się znacznika:
| Znak | LaTeX |
|---|---|
\Theta
| |
\theta
| |
\vartheta
|