Stężenie molowe

Szablon:Przekierowanie Szablon:Wikisłownik Stężenie molowe (molowość, molarnośćSzablon:U) – jeden ze sposobów wyrażenia stężenia substancji w mieszaninie (roztworze), zdefiniowany jako stosunek liczby moli substancji do objętości całej mieszaninySzablon:R:

$c_B=\frac{n_B}{V}=\frac{m_B}{M_{B}V}$

gdzie: c_B – stężenie molowe składnika B; n_B – liczba moli składnika B; V – objętość mieszaniny (roztworu); m_B – masa składnika B; M_B – masa molowa składnika B

Najczęściej stężenie molowe stosuje się do roztworów ciekłych i wyraża w liczbie moli przypadającej na 1 dm³ (1 litr) mieszaniny, przy czym zamiast jednostki mol/dm³ stosuje się czasem symbol „M” czytany jako „molowy”Szablon:U. Przykładowo o roztworze zawierającym 0,5 mola chlorku sodu w 1 dm³ można napisać, że jest to „roztwór 0,5 mol/dm³”, „roztwór 0,5 mol/l”, „roztwór 0,5 M” bądź „roztwór półmolowy”Szablon:R. Zamiast małej litery c, jako symbolu stężenia molowego, stosuje się czasem wzór cząstki w nawiasach kwadratowych, np. Szablon:Chem2 = 0,5 mol/dm³, co oznacza roztwór azotanu amonu o podanym stężeniuSzablon:R. Objętość jest wielkością zależną od temperatury i ciśnienia, dlatego stężenie molowe również będzie od tych parametrów zależneSzablon:R.

Pojęcia równoznaczne i powiązane

W języku angielskim obok Szablon:J stosowana jest nazwa Szablon:JSzablon:R, oznaczająca dosłownie „stężenie ilościowe” i będąca synonimem stężenia molowego. Mol jest miarą liczności materii, a więc liczby cząstek (np. atomów, cząsteczek) danego składnika w całej mieszaninie. Stężenie molowe można wyrazić więc również jako stosunek liczby cząstek danej substancji (N) do iloczynu liczby Avogadra (N_A) i objętości mieszaniny (V):

$c=\frac{N}{N_{A}V}$

W literaturze anglojęzycznej spotykane są również terminy Szablon:J i Szablon:J (oznaczające dosłownie „stężenie formalne” i „formalność”). Jest to rodzaj stężenia mający ten sam wymiar co stężenie molowe (mol/dm³), jednak oznaczany jest symbolem FSzablon:Refn. Tego rodzaju rozróżnienie stosowane jest w sytuacji, gdy w roztworze rozpuszczony jest związek zdysocjowany, a więc obecne są w nim jony tego związku, a nie cząsteczki (jak wynikałoby ze wzoru sumarycznego związku). Stosując tę konwencję dla 1-molowego roztworu węglanu sodu (Szablon:Chem2) możliwe jest więc zapisanie stężeń molowych jonów Szablon:Chem2 i Szablon:Chem2 jako Szablon:Nowrap i Szablon:Nowrap, ale do zapisu stężenia węglanu sodu należałoby użyć pojęcia stężenia formalnego wynoszącego Szablon:Nowrap, gdyż użycie pojęcia stężenia molowego mogłoby sugerować, że w roztworze znajduje się tyle niezdysocjowanych cząsteczek węglanu soduSzablon:R. Tego rodzaju rozróżnienia nie stosuje się w literaturze polskojęzycznej.