Reguła Naismitha

Reguła Naismitha – praktyczna zasada służąca do oszacowania czasu wędrówki. Została sformułowana w 1892 roku przez szkockiego alpinistę Williama W. Naismitha[4][5]. Naismith podał ją w milach i stopach[4][5], współcześnie może być zdefiniowana na przykład tak:
Przeznacz 1 godzinę na każde 3 mile (5 km) do przodu[uwaga 1], plus 1 godzinę na każde 2000 stóp (600 m) w górę[uwaga 2][1][2][3].
Reguła Naismitha

Oryginalna reguła Naismitha z 1892 roku mówi, że mężczyźni powinni przeznaczyć 1 godzinę na 3 mile na mapie i dodatkową 1 godzinę na 2000 stóp wzniesienia terenu[4][5]. Jest ona zawarta w jednym, ostatnim zdaniu jego raportu z wycieczki w góry[4][9]. William W. Naismith był szkockim alpinistą[2].
Współcześnie jest formułowana na różne sposoby – 1 h / 3 mi + 1 h / 2000 ft Naismitha mogą być zastąpione na:
- 1 h / 3 mi (5 km) + 1 h / 2000 ft (600 m)[1][2][3]
- 1 h / 5 km (3 mi) + 1/2 h / 300 m (1000 ft)[10][11][12]
- 12 min / 1 km + 10 min / 100 m[9]
Reguła Naismitha (choć nie z nazwy) pojawia się w prawie brytyjskim. Jednym z rodzajów aktywności, których dostarczanie wymaga licencji jest trekking. Częścią jego definicji jest zastrzeżenie, że musi odbywać się na terenie, z którego droga lub schronienie mogą zostać osiągnięte w czasie dłuższym niż 30 minut przy prędkości 5 km / h plus jedna minuta na każde 10 metrów wzniesienia terenu[13].

Równowartość dystansu i różnicy wysokości Scarfa
W 1998 roku Scarf zaproponował uogólnienie reguły Naismitha, polegające na wprowadzeniu równowartości dystansu i różnicy wysokości[5][7]. Według tego autora reguła Naismitha implikuje, że 2000 stóp różnicy wysokości odpowiada dystansowi 3 mil (=15840 stóp), ponieważ na przebycie każdego z tych odcinków potrzeba tyle samo czasu (jedną godzinę)[16]. W związku z tym Scarf wprowadził współczynnik[16][5][17]:
który nazwał liczbą Naismitha[16][5][17]. Przy takich założeniach[5]:
- równoważny dystans = x + α·y
gdzie:
- x = dystans w poziomie
- y = dystans w pionie
Na przykład dla dystansu na mapie 15 km i różnicy wysokości 500 m
- równoważny dystans = 15 km + 7,92·0,5 km = 15 km + 3,96 km = 18,96 km.
Przy prędkości 5 km/h czas potrzebny na przebycie 15 km w poziomie i 500 m w pionie jest więc równy
- 18,96 km / 5 km/h = 3,792 h = 3 h 47,52 min
Jak widać, założenie Scarfa pozwala również obliczyć czas dla każdej prędkości, a nie tylko jednej jak w przypadku oryginalnej reguły Naismitha.
Tempo
Tempo (Szablon:W języku) czyli odwrotność prędkości może być obliczone tutaj z następującego wzoru:
- p = p0·(1 + α·m)
gdzie:
- p = tempo
- p0 = tempo na płaskiej powierzchni
- m = gradient pod górę
Przykładowe obliczenia: p0 = 12 min / h (dla prędkości 5 km / h), m = 0.6 km w pionie / 5 km dystansu = 0.12, p = 12 · (1 + 7.92 · 0.12) = 23.4 min / km.
Inne modyfikacje
Poprawki Trantera
Tranter wprowadza poprawki na kondycję, niesiony ładunek, rodzaj gruntu po którym idzie się, pogodę[16]. W celu ich zastosowania należy wcześniej określić swój poziom kondycji, czyli zmierzony w minutach czas przejścia pod górę dystansu 800 metrów w poziomie przy różnicy wysokości równej 300 metrów[8]. Od poziomu kondycji można potem odjąć poprawki na niesiony ciężar, rodzaj podłoża po którym idzie się i wiatr. Czas obliczony na podstawie reguły Naismitha oraz tak wyznaczony poziom kondycji są następnie używane do odczytania czasu ze specjalnej tabeli[18].
Poprawki Aitkena
Aitken w 1977 roku podaje nie jeden jak Naismith, ale dwa dystanse, których przejście zajmuje 1 godzinę[1]:
W każdym terenie 1 godzinę zajmuje pokonanie różnicy wysokości[1]:
Aitken nie stosuje więc równowartości dystansu i różnicy wysokości (zaproponowanej w 1998 roku przez Scarfa[5][7]).
Poprawki Langmuira
Langmuir rozszerza regułę na schodzenie w dół[14]:
- minus 10 min na każde 300 m różnicy wysokości dla stoków o nachyleniu między 5 i 12 stopni
- plus 10 min na każde 300 m różnicy wysokości dla stoków o nachyleniu większym niż 12 stopni
Uwagi
Przypisy
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 Szablon:Cytuj książkę (praca doktorska)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Szablon:Cytuj książkę
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Szablon:Cytuj stronę
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Szablon:Cytuj pismo Również w: Google Books
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 Szablon:Cytuj
- ↑ 6,0 6,1 Szablon:Cytuj stronę
- ↑ 7,0 7,1 7,2 Szablon:Cytuj
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 Szablon:Cytuj pismo
- ↑ 9,0 9,1 Szablon:Cytuj książkę
- ↑ Szablon:Cytuj książkę
- ↑ Szablon:Cytuj książkę
- ↑ Szablon:Cytuj książkę (5 km /h (3 mph) and 1/2 hr / 300 m (1000 ft))
- ↑ Zobacz definicję czasu podróży (Szablon:W języku) na stronach The Adventure Activities Licensing Regulations 1996, section 2 i The Adventure Activities Licensing Regulations 2004, section 2.
- ↑ 14,0 14,1 Szablon:Cytuj książkę
- ↑ Szablon:Cytuj Dostępne również w formacie HTML.
- ↑ 16,0 16,1 16,2 16,3 Szablon:Cytuj Also in ResearchGate
- ↑ 17,0 17,1 Szablon:Cytuj
- ↑ Szablon:Cytuj książkę
Błąd rozszerzenia cite: Istnieje znacznik <ref> dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>