Molosek brazylijski

Szablon:Zwierzę infobox Molosek brazylijski, molos meksykański (Tadarida brasiliensis) – gatunek ssaka z podrodziny molosów (Molossinae) w obrębie rodziny molosowatych (Molossidae).

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1824 roku francuski zoolog Isidore Geoffroy Saint-Hilaire nadając mu nazwę Nyctinomus brasiliensis. Holotyp pochodził z dzielnicy Kurytyby, w stanie Parana, w Brazylii.

Ostatnie analizy genetyczne sugerują, że oznaczenia podgatunków wymagają ponownej oceny i że istnieją potencjalne ukryte gatunki wymagające dalszych badańSzablon:R. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają dziewięć podgatunków. Podstawowe dane taksonomiczne podgatunków (oprócz nominatywnego) przedstawia poniższa tabelka:

Podgatunek	Oryginalna nazwa	Autor i rok opisu	Miejsce typowe
T. b. anlillularum	Nyctinomus antillularum	G.S. Miller, 1902	Roseau, Dominika, Małe Antyle.
T. b. bahamensis	Nyctinomus bahamensis	Rehn, 1902	Governor’s Harbour, Eleuthera, Bahamy.
T. b. constanzae	Tadarida constanzae	Shamel, 1931	Constanza, Dominikana.
T. b. cynocephala	Nycticea cynocephala	Le Conte, 1831	Nieznane; przez długi czas za miejsce typowe uważano plantację Le Conte (Woodmanston), niedaleko Riceboro, w hrabstwie Liberty, w Georgii, w Stanach Zjednoczonych.
T. b. intermedia	Tadarida intermedia	Shamel, 1931	Dolina Comitan, na wysokości Szablon:Konwerter, Chiapas, Meksyk.
T. b. mexicana	Molossus mexicanus	Saussure, 1860	Cofre de Perote, na wysokości Szablon:Konwerter, Veracruz, Meksyk.
T. b. murina	Nyctinomus? murinus	J.E. Gray, 1827	Jamajka.
T. b. muscula	Nyctinomus musculus	Gundlach, 1861	Kuba.

Etymologia

• Tadarida: Rafinesque tworząc nowy takson nie wyjaśnił znaczenia nazwy rodzajowejSzablon:Odn; Marco Riccucci sugeruje, że nazwa rodzajowa pochodzi od nazwy „tadarida” (również „taddarita”, „taddarida”, „tallarita”, „tallarida” i „taddrarita”) używanej w Kalabrii i na Sycylii na określenie nietoperza niezależnie od jego gatunku. Te lokalne nazwy używane są również w sycylijskich wierzeniach, legendach i wierszach. Rafinesque słyszał tę nazwę podczas swojego pobytu na Sycylii i użył jej. Nazwa „tadarida” wywodzi się od greckiego νυκτερις nukteris, νυκτεριδος nukteridos „nietoperz”, gdzie w południowych Włoszech uległa zniekształceniu z powodu aferezy i deformacji dialektu.
• brasiliensis: Brazylia („brasil” to nazwa nadana farbowanemu drewnu od dawna sprowadzanemu ze Wschodu. Wyprawa Pedro Cabrala w 1500 roku odkryła dziwne nowe drzewo o podobnym odcieniu i nadała mu tę samą nazwę, „brasil” lub „brazil”, i nazwa ta szybko przylgnęła do tego kraju).
• antillularum: nowołac. Antillarum lub Antillensis „z Antyli” (Antillia, legendarna kraina lub wyspa na Oceanie Atlantyckim, która pojawiła się na średniowiecznych mapach).
• bahamensis: Bahamy (Szablon:W języku „płytkie morze”).
• constanzae: Constanza, DominikanaSzablon:Odn.
• cynocephala: gr. κυων kuōn, κυνος kunos „pies”; -κεφαλος -kephalos „-głowy”, od κεφαλη kephalē „głowa”Szablon:Odn.
• intermedia: łac. intermedius „pośredni, coś pomiędzy”.
• mexicana: Meksyk (prawdopodobnie nazwany na cześć Mexihtli, innego imienia Huitzilopochtli, azteckiego boga wojny).
• murina: nowołac. murinus „myszo-szary”, od łac. murinus „myszowaty, myszo-”, od mus, muris „mysz”.
• muscula: łac. musculus „myszka”, od mus, muris „mysz”; przyrostek zdrabniający -ula.

Zasięg występowania

Molosek brazylijski występuje w Ameryce zamieszkując w zależności od podgatunku:

• T. brasiliensis brasiliensis – Kostaryka, Panama, Ameryka Południowa na zachód od Orinoko Basin oraz na zachód i południe od Niziny Amazonki i Trynidadu.
• T. brasiliensis antillularum – Portoryko na południe przez Małe Antyle do Tobago.
• T. brasiliensis bahamensis – Bahamy.
• T. brasiliensis constanzae – Haiti (Haiti i Dominikana).
• T. brasiliensis cynocephala – wschodnie Stany Zjednoczone.
• T. brasiliensis intermedia – południowy Meksyk (Chiapas) do Hondurasu.
• T. brasiliensis mexicana – zachodnie Stany Zjednoczone na południe do południowego Meksyku (Oaxaca i Veracruz).
• T. brasiliensis murina – Jamajka.
• T. brasiliensis muscula – Kuba i Wielki Kajman.

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 46–62 mm, długość ogona 28–42 mm, długość ucha 7–11 mm, długość tylnej stopy 14–20 mm, długość przedramienia 36–47 mm; masa ciała 8–15 g. Wzór zębowy: I $\frac{1}{2}$ C $\frac{1}{1}$ P $\frac{2}{2}$ M $\frac{3}{3}$ = 30 lub I $\frac{1}{3}$ C $\frac{1}{1}$ P $\frac{2}{2}$ M $\frac{3}{3}$ = 32Szablon:R. Kariotyp wynosi 2n = 48 i FN = 56Szablon:R.

Tryb życia

Molosek brazylijski zamieszkuje siedliska w różnorodnych warunkach klimatycznych. Jest to gatunek owadożerny, wędrowny. Formuje ogromne kolonie, złożone z milionów osobników (z wyjątkiem Antyli, gdzie gromadzi się w mniejsze grupy).

Zagrożenia liczebności i ochrona

Zanotowano pewne zagrożenia dla populacji moloska brazylijskiego, ale nie są one znaczące dla jej liczebności:

• W Urugwaju gatunek jest eksterminowany, ponieważ uważa się go za plagę.
• W Stanach Zjednoczonych i północnym Meksyku zanotowano spadek liczebności w porównaniu z latami osiemdziesiątymi.
• Górnictwo w jaskiniach na Antylach niesie pewne zagrożenia związane z koniecznością opuszczania siedlisk.

Jedynie Meksyk i Argentyna rozpoczęły działania ochronne. W Meksyku wprowadzono rządowy program zachowania liczebności, a w Argentynie istnieje duża chroniona kolonia w prowincji Tucumán.

Bibliografia

• Szablon:Cytuj pismo
• Szablon:Cytuj pismo
• Szablon:IUCN
• Szablon:The Key to Scientific Names