Kodeks Athous Lavrensis
Szablon:Manuskrypt infobox Kodeks Ławry Atoskiej, łac. Codex Athous Lavrensis (Gregory-Aland no. Ψ albo 044), δ 6 (Soden) – grecki kodeks uncjalny Nowego Testamentu, paleograficznie datowany na IX albo X wiek. Tekst jest eklektyczny i mieszany.
Kodeks przechowywany jest w klasztorze Wielka Ławra (B′ 52), na górze AthosSzablon:Odn.
Opis
Kodeks zawiera 261 pergaminowych kart (21 na 25,3 cm), z tekstem Ewangelii, Dziejów Apostolskich, Listów powszechnych i Listów Pawła. Tekst pisany jedną kolumną na stronę, 31 linijek w kolumnieSzablon:Odn. Rozmiary tekstu 15 cm by 8,7 cmSzablon:Odn. Pisany niewielką uncjałą. Stosuje przydechy i akcenty. Zawiera listy κεφαλαια, stosuje podział ewangelicznego tekstu według Sekcji Ammoniusza (w Marku 233), z odniesieniami do Kanonów Euzebiusza, na marginesie oznakowane są teksty używane do czytań liturgicznych. Zawiera noty muzyczne – neumy i jest jednym z najstarszych rękopisów zawierających neumySzablon:Odn.
Tekst Ewangelii Mateusza, Ewangelii Marka 1,1-9,5 i jedna karta Listu do Hebrajczyków zostały zagubione. Listy powszechne są w niezwykłym porządku (1 Pt, 2 Pt, Jk, 1 J, 2 J, 3 J, Jd)[1].
Tekst
Grecki tekst kodeksu przekazuje tekst aleksandryjski, z wielką liczbą bizantyńskichSzablon:R oraz pewną liczbą zachodnich naleciałości. Kurt Aland zaklasyfikował go do Kategorii IIISzablon:Odn.
Brak tekstu Jan 7,53-8,11[2]. Brak również wierszy Mk 11,26, 15,28Szablon:Odn. Zawiera dwa zakończenia w Ewangelii Marka, przy czym krótsze zakończenie umieszczone zostało przed dłuższym, podobnie jak w Codex RegiusSzablon:R. Posiada nieco unikatowych, sobie tylko właściwych wariantów tekstowych.
- Warianty tekstowe
Marka 9,49
- Zawiera unikatowy wariant Szablon:Unicode (ogniem spalony) zamiast αλι αλισθησεται (solą osolony)[3].
Marka 10,7
- Szablon:Unicode (i połączy się ze swoją żoną) ominięty, podobnie jak w kodeksach Sinaiticus, Vaticanus, 892, ℓ 48, syrs, goth[4].
Marka 10,19
- fraza Szablon:Unicode opuszczona, podobnie jak w rękopisach Vaticanus (dodane przez drugiego korektora), Cyprius, W, f1, f13, 28, 700, 1010, 1079, 1242, 1546, 2148, ℓ 10, ℓ 950, ℓ 1642, ℓ 1761, syrs, arm, geo[5]. Opuszczenie to jest charakterystyczne dla rękopisów tekstu cezarejskiego.
Dzieje 15,23
- Zawiera jedną z najdłuższych lekcji tego wiersza Szablon:Unicode. Inne rękopisy mają:
- Szablon:Unicode – , , א*, A, B, copbo
- Szablon:Unicode – אc, E, (33), Byz, syrh
- Szablon:Unicode – C, ar, c, gig, w, geo
- Szablon:Unicode – D, d
- Szablon:Unicode – 614.[6]
Dzieje 20,28
- Zawiera wariant Szablon:Unicode (Pana) razem z rękopisami A, C*, D, E, 33, 36, 453, 945, 1739, 1891. Rękopisy aleksandryjskiej tradycji zawierają Szablon:Unicode (Boga), podczas gdy bizantyjskie rękopisy mają Szablon:Unicode (Pana i Boga)[7][8].
- Jest jednym z najstarszych rękopisów wspierających wariant Szablon:Unicode (Bóg objawiony)Szablon:Odn.
Historia badań rękopisu
Rękopis został odkryty przez C.R. Gregory 26 sierpnia 1886, który sporządził pierwszy jego opis. W 1892 widział go i powierzchownie zbadał J. Rendel Harris, który poszukiwał rękopisów Septuaginty. Von Goltz i Wobbermin skolacjonowali tekst Dziejów, Listów powszechnych oraz Listów Pawłowych dla Hermann von Soden. Następnie kodeks był badany przez Kirsopp Lake w 1899, który dokładnie zbadał tekst Ewangelii Marka i dokonał pełnej jego transkrypcji. Ponadto skolacjonował tekst Ewangelii Łukasza oraz Jana. W ogóle nie badał tekstu Dziejów ani Listów ponieważ według opinii von Sodena ich tekst niczym się nie wyróżnia. W 1903 Lake opublikował tekst Ewangelii Marka 9,5-16,20, oraz skolacjonowany tekst Ewangelii Łukasza, Jana, oraz Listu do Kolosan w Studia Biblica et Ecclesiastica[9].
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- Szablon:Cytuj książkę
- Kirsopp Lake, Texts from Mount Athos, Studia Biblica et Ecclesiastica, 5 (Oxford 1903), s. 89–185.
- Kirsopp Lake, The Text of Codex Ψ in St. Mark, JTS I (1900), s. 290–292.
- Szablon:Cytuj książkę
- M.-J. Lagrange, La critique rationnelle (Paris, 1935), s. 109 f.
Linki zewnętrzne
- R. Waltz, Codex Athous Lavrentis Ψ (044), Encyclopedia of Textual Criticism (2006)
- ↑ Bruce M. Metzger, Bart D. Ehrman, The Text of the New Testament: Its Transmission, Corruption and Restoration, Oxford University Press, 2005, s. 84–85.
- ↑ NA26, p. 273.
- ↑ NA26, p. 121.
- ↑ UBS3, s. 164.
- ↑ UBS3, s. 165.
- ↑ NA26, p. 366.
- ↑ NA26, p. 384.
- ↑ Więcej wariantów tego wiersza: Warianty tekstowe Dziejów Apostolskich.
- ↑ Kirsopp Lake, Texts from Mount Athos, Studia Biblica et Ecclesiastica, 5 (Oxford 1903).