Czynnościowa pojemność zalegająca

Podstawowe objętości i pojemności płuc.Szablon:Show

Czynnościowa pojemność zalegająca (Szablon:W języku, FRC) – ilość gazu oddechowego, która pozostaje w drogach oddechowych po zakończeniu spokojnego wydechu. Jest sumą zapasowej objętości wydechowej (ERV) i objętości zalegającej (RV)Szablon:R.

Czynnościowej pojemności zalegającej nie da się zmierzyć podczas zwykłego badania spirometrycznego. W tym celu stosuje się układ zamkniętego spirometru z wykorzystaniem niewchłanialnego gazu wskaźnikowego, zazwyczaj helu. Pacjent oddycha przez kilka minut mieszanką helową, a analizator mierzy stężenie helu w kabinie. Znając początkowe i końcowe stężenia He oraz jego objętość, można obliczyć ze wzoru czynnościową pojemność zalegającą (przy założeniu, że pacjent zaczyna badanie od zwykłego wydechu)Szablon:R.

$FRC=\frac{V_s\cdot (H{e}_p-H{e}_k)}{H{e}_k},$

gdzie:

$FRC$ – czynnościowa pojemność zalegająca,

$V_s$ – objętość mieszanki helowej w spirometrze,

$H{e}_p$ – stężenie helu na początku badania,

$H{e}_k$ – stężenie helu na końcu badaniaSzablon:R.

FRC można także określić w bodypletyzmografii. Po zakończeniu spokojnego wydechu poleca się pacjentowi wykonanie forsownego wydechu przy zamkniętym ustniku. Powoduje to spadek objętości płuc i w efekcie spadek ciśnienia w całej kabinie. Na tej podstawie, przy użyciu prawa Boyle’a-Mariotte’a, można obliczyć wartość FRCSzablon:R.

$FRC=\frac{P_2\cdot V_r}{P_1-P_2},$

gdzie:

$FRC$ – czynnościowa pojemność zalegająca,

$P_1$ – ciśnienie w jamie ustnej na początku badania,

$P_2$ – ciśnienie w jamie ustnej na końcu badania,

$V_r$ – zmniejszenie objętości płucSzablon:R.