Cylinder przekształcenia

Z testwiki
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Cylinder przekształcenia (Szablon:Ang.) – pewna przestrzeń ilorazowa przypisana każdemu przekształceniu między dwiema przestrzeniami topologicznymi.

Definicja

Niech X,Y będą przestrzeniami topologicznymi, a f:XY będzie przekształceniem (ciągłym) między nimi. Cylindrem przekształcenia f, oznaczanym czasem Z(f), nazywa się przestrzeń

Mf=((X×[0,1])⨿Y)/,

gdzie suma jest rozłączna, a relacja jest dana jako

(x,0)f(x) dla każdego xX.

Intuicyjnie cylinder powstaje poprzez „przyklejenie” przestrzeni X×[0,1] do przestrzeni Y wzdłuż przekształcenia f. Z punktu widzenia teorii kategorii jest to koprodukt włóknisty (pushout) diagramu złożonego z przekształcenia f i włożenia i0:XX×[0,1].

Własności

Przedstawienie przekształcenia jako złożenie korozwłóknienia z homotopijną równoważnością

Dla każdego f:XY istnieje retrakcja r0:Z(f)Y cylindra na podstawę, określona wzorem r0(x,t)=f(x),r0(y)=y. Retrakcja ta jest w istocie retrakcją deformacyjną, co oznacza, że przestrzenie Z(f) i Yhomotopijnie równoważne. Wynik ten pozwala nam zamienić dowolne przekształcenie na korozwłóknienie, w następującym sensie: ponieważ włożenie i1:XZ(f),i1(x)=(x,1) jest korozwłóknieniem (o czym można się przekonać zauważając na przykład, że (Z(f),X×{1}) jest parą NDR), r0 jest homotopijną równoważnością, a f=r0i1, zatem każde przekształcenie da się zapisać jako złożenie homotopijnej równoważności i korozwłóknienia. Wynik ten odgrywa dość istotną rolę przy definiowaniu homotopijnego kowłókna.

Bibliografia