Azuara (krater)
Szablon:Krater uderzeniowy infobox Azuara – prawdopodobny krater uderzeniowy położony w Aragonii w Hiszpanii, ok. 50 km na południe od Saragossy.
Pochodzenie
W 1983 roku geologowie rozpoznali anomalną, kolistą strukturę rozciągającą się wokół miejscowości Azuara. Stwierdzono, że może mieć ona pochodzenie egzogeniczne (na skutek uderzenia ciała niebieskiego) lub endogeniczne (tektoniczne)Szablon:R.
Argumenty za uderzeniem
Za hipotezą pozaziemskiego pochodzenia struktury Azuary silnie przemawiało odnalezienie brekcji zawierającej prawdopodobny kwarc szokowySzablon:R. Stwierdzono występowanie szkliwa w brekcjach, a także rzadkich stożków zderzeniowych na obrzeżach krateruSzablon:R.
Struktura ta posiada częściowo zachowany pierścień utworzony ze sfałdowanych skał mezozoicznych i zawiera młodsze osady, głównie w północno-wschodniej części. W obrzeżu występuje odwrócona sekwencja stratygraficzna, osady charakteryzuje upad w kierunku środka krateruSzablon:R. Z obszarem tej struktury wiąże się ujemna anomalia siły ciężkości, z której kształtu wywnioskowano o istnieniu wewnętrznego pierścienia w kraterze, pogrzebanego pod osadamiSzablon:R.
Na podstawie wieku osadów oceniono, że impakt miał miejsce pomiędzy wczesną kredą a miocenemSzablon:R. Bardziej szczegółowe badania pozwoliły wskazać, że czas powstania struktury przypada na eocen lub oligocenSzablon:R.
Zasugerowano, że pobliski basen Rubielos de la Cérida stanowi bliźniaczy krater uderzeniowy, który powstał równocześnie z kraterem Azuara na skutek upadku planetoidy podwójnejSzablon:R.
Kontrowersje
Struktura Azuary, podobnie jak niedaleki basen Rubielos de la Cérida, jest interpretowana przez część naukowców jako nasunięcie alpejskie. Twierdzą oni, że osady otaczające basen Azuary powstawały sukcesywnie w paleogenie, a nie utworzyły jednocześnie wskutek nagłego zdarzenia. Formacja Pelarda, która była wskazywana jako materia wyrzucona z krateru, pokrywa osady mioceńskie, zatem nie mogła powstać równocześnie z domniemanym krateremSzablon:R.
Krytycy twierdzą także, że wciąż brakuje dowodów na pozaziemskie pochodzenie tej struktury. Wskazano m.in., że domniemany kwarc szokowy posiada liczne dyslokacje, a deformacje nie są zorientowane wzdłuż określonych płaszczyzn. Nie wykazuje on zatem charakterystycznych cech metamorfizmu szokowegoSzablon:R. Sugestie te zostały jednak odrzucone przez głównych postulatorów uderzeniowego pochodzenia basenu Azuary, którzy przeprowadzili dodatkowe badania, dowodząc że dominujące płaszczyzny deformacji (ω {} i π {}) kryształów kwarcu są świadectwem wystąpienia ciśnień przekraczających 10 GPaSzablon:R.
Krater Azuara nie jest uwzględniony w bazie Earth Impact Database, którą prowadzi Uniwersytet Nowego BrunszwikuSzablon:R.