Amper
Szablon:Jednostka miary infobox Amper – jednostka natężenia prądu elektrycznego (nazywane też po prostu prądem elektrycznym[1]). Jest jednostką podstawową w układzie SI i układzie MKSA oznaczaną w obu układach symbolem A[2].
Nazwa amper pochodzi od nazwiska francuskiego fizyka André Marie Ampère’a.
Aktualnie obowiązująca definicja
Podczas 26. Generalnej Konferencji Miar[3] przyjęto rezolucję dotyczącą m.in. redefinicji ampera. Nowa definicja brzmi następująco:
Amper, oznaczenie A, jest to jednostka SI prądu elektrycznego. Jest ona zdefiniowana poprzez przyjęcie ustalonej wartości liczbowej ładunku elementarnego e, wynoszącej 1,602 176 634×10−19, wyrażonej w jednostce C, która jest równa A⋅s, gdzie sekunda zdefiniowana jest za pomocą ΔνCs[4].
W układzie miar CGS odpowiednikiem ampera jest biot (Bi).
- 1 biot = 10 amperów
Jeśli przepływający przez dany przekrój prąd ma natężenie 1 A, oznacza to, że w ciągu 1 s przepływa 1 C ładunku, czyli:
Przykłady powiązań ampera, wynikających z praw lub definicji, z innymi jednostkami – V, Ω, W, F, J, C, s:
Poprzednia definicja
„1 amper to niezmieniający się prąd elektryczny, który płynąc w dwóch równoległych, prostoliniowych, nieskończenie długich przewodach o znikomo małym przekroju kołowym, umieszczonych w próżni w odległości 1 m od siebie, spowodowałby wzajemne oddziaływanie przewodów na siebie z siłą równą 2Szablon:E N na każdy metr długości przewodu”Szablon:R[5]
Do definicyjnego wyznaczenia jednostki służyła waga prądowa. Dokładnością ustępuje ona jednak kalibratorom prądu i w praktyce była przez nie wyparta[6].
Wielokrotności i podwielokrotności ampera (wyróżniono najczęściej używane)[7]:
| Wielokrotności | Podwielokrotności | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Mnożnik | Nazwa | Symbol | Mnożnik | Nazwa | Symbol | |
| Szablon:10^ | dekaamper | daA | Szablon:10^ | decyamper | dA | |
| Szablon:10^ | hektoamper | hA | Szablon:10^ | centyamper | cA | |
| Szablon:10^ | kiloamper | kA | Szablon:10^ | miliamper | mA | |
| Szablon:10^ | megaamper | MA | Szablon:10^ | mikroamper | µA | |
| Szablon:10^ | gigaamper | GA | Szablon:10^ | nanoamper | nA | |
| Szablon:10^ | teraamper | TA | Szablon:10^ | pikoamper | pA | |
| Szablon:10^ | petaamper | PA | Szablon:10^ | femtoamper | fA | |
| Szablon:10^ | eksaamper | EA | Szablon:10^ | attoamper | aA | |
| Szablon:10^ | zettaamper | ZA | Szablon:10^ | zeptoamper | zA | |
| Szablon:10^ | jottaamper | YA | Szablon:10^ | joktoamper | yA | |
Zobacz też
Przypisy
Szablon:Kontrola autorytatywna
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 czerwca 2020 r. w sprawie legalnych jednostek miar (Szablon:Dziennik Ustaw).
- ↑ Szablon:Cytuj książkę
- ↑ Szablon:Cytuj stronę
- ↑ Szablon:Cytuj stronę
- ↑ Szablon:Encyklopedia PWN
- ↑ Szablon:Cytuj książkę
- ↑ Załącznik nr 3 do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 czerwca 2020 r. w sprawie legalnych jednostek miar (Szablon:Dziennik Ustaw).