Uogólniona funkcja logistyczna







Uogólniona funkcja (lub krzywa) logistyczna – funkcja generująca krzywe w kształcie litery S. Jest rozszerzeniem funkcji logistycznej. Została opracowana jako model wzrostu populacji i rozprzestrzeniania się zjawisk przez biologa F. J. Richardsa w 1959, stąd czasem nazywana jest krzywą Richardsa[1][2].
Definicja
Uogólniona funkcja logistyczna ma następującą postać[3]:
Gdzie to wybrana miara badanego zjawiska, zaś to czas. Krzywa ma sześć parametrów:
- – lewa asymptota pozioma;
- – prawa asymptota pozioma, jeżeli ; jeśli i , nazywa się pojemnością środowiska;
- – tempo wzrostu;
- – parametr wpływający na to, w pobliżu której asymptoty występuje maksymalny wzrost.
- – parametr powiązany z wartością
- – parametr zazwyczaj przyjmujący wartość 1. W przeciwnym razie prawa asymptota to
Równanie może również być zapisane w formie:
gdzie może być traktowane jako moment początkowy, w którym .
Wreszcie, zapis zawierający zarówno parametr , jak i może okazać się wygodny:
Takie sformułowanie ułatwia ustawienie zarówno czasu początkowego, jak i wartości w tym czasie.
Jeżeli , otrzymamy funkcję logistyczną z punktem przegięcia w czasie .
Równanie różniczkowe
Szczególnym przypadkiem uogólnionej funkcji logistycznej jest:
- ,
co jest rozwiązaniem równania różniczkowego Richardsa (RDE):
z warunkiem początkowym
gdzie
pod warunkiem że i
Klasyczne logistyczne równanie różniczkowe jest szczególnym przypadkiem powyższego równania, gdzie = 1, natomiast Szablon:Link-interwiki można odzyskać w granicy pod warunkiem że:
W rzeczywistości dla małego
Równanie różniczkowe Richardsa umożliwia modelowanie wielu zjawisk wzrostu, pojawiających się w takich dziedzinach, jak onkologia i epidemiologia.
Gradient uogólnionej funkcji logistycznej
Przy estymacji parametrów na podstawie danych często konieczne jest obliczenie pochodnych cząstkowych funkcji logistycznej względem parametrów w danym punkcie danych (patrz[4]). Jeżeli , mamy:
Specjalne przypadki
Następujące funkcje są konkretnymi przypadkami krzywych Richardsa: