Dujkerczyk

Szablon:Zwierzę infobox Dujkerczyk (Philantomba) – rodzaj ssaków z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bovidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce.

Morfologia

Długość ciała 50–75 cm, długość ogona 6–16 cm, długość ucha 4,3–5,3 cm, wysokość w kłębie 30–42 cm; długość rogów 2,2–6,25 cm; masa ciała 3,9–12,6 kg. Wzór zębowy: I $\frac{0}{3}$ C $\frac{0}{1}$ P $\frac{3}{3}$ M $\frac{3}{3}$ (x2) = 32.

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1840 roku brytyjski zoolog Edward Blyth w rozdziale dotyczącym ssaków, ptaków i gadów w kontynuacji publikacji Cuviera traktującej o królestwie zwierząt. Na gatunek typowy Blyth wyznaczył (oznaczenie monotypowe) dujkerczyka karłowatego (P. maxwellii).

Etymologia

• Philantomba: etymologia niejasna, Blyth nie wyjaśnił znaczenia nazwy rodzajowej, być może jest to zniekształcenie liberyjskiej nazwy „Fulintongue” dla dujkerczyka karłowategoSzablon:Odn.
• Guevei: rodzima, senegalska nazwa dla dujkerówSzablon:Odn. Gatunek typowy: Gray wymienił kilka gatunków – Capra pygmea Szablon:Small, Cephalophus punctulatus Szablon:Small (= Antilope silvicultrix Szablon:Small), Antilope maxwellii Szablon:Small, Cephalophus whitfieldii Szablon:Small (= Antilope maxwellii Szablon:Small) i Cephalophus melanorheus Szablon:Small – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Antilope maxwellii Szablon:Small.

Podział systematyczny

Gatunki należące do tego rodzaju są blisko spokrewnione z rodzajem dujker (Cephalophus), z którego zostały wyodrębnione. Z tego powodu przez dłuższy czas dwa wcześniej znane gatunki – dujkerczyk karłowaty i dujkerczyk modry – były przez część naukowców wymieniane pod nazwą rodzajową Cephalophus. W zależności od ujęcia systematycznego do rodzaju zalicza się 2 (P. maxwellii i P. monticola), 3 (P. maxwellii, P. monticola i P. walteri) lub 12 (P. aequatorialis, P. anchietae, P. bicolor, P. congica, P. defriesi, P. hecki, P. lugens, P. maxwellii, P. melanorheus, P. monticola, P. simpsoni i P. walteri) gatunków; tutaj klasyfikacja za Mammals Diversity Database i All the Mammals of the World (2023):

Grafika	Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa	Podgatunki	Rozmieszczenie geograficzne	Podstawowe wymiary	Status IUCN
	Philantomba maxwellii	(C.H. Smith, 1827)	dujkerczyk karłowaty	2 podgatunki	Senegal i Gambia do wschodniej Ghany (prawdopodobnie ograniczony na wschodzie przez rzekę Wolta) oraz wyspy Yatward Island i Sherbro Island (Sierra Leone)	DC: 55–75 cm DO: 8–16 cm MC: 6,5–12,5 kg	Szablon:Colorbox
Plik:Walter’s-Duiker.jpg	Philantomba walteri	Colyn, Hulselmans, Sonet, Oudé, Winter, Natta, Nagy & E.K. Verheyen, 2010	dujkerczyk skryty	gatunek monotypowy	Togo, Benin, Nigeria (na zachód od rzeki Cross River); być może za zachód od rzeki Wolta (wschodnia Ghana)	DC: 55–75 cm DO: do 15 cm MC: 6–12 kg	Szablon:Colorbox
	Philantomba monticola	(Thunberg, 1789)	dujkerczyk modry	10 podgatunków	od rzeki Cross River (Nigeria) na wschód do południowo-zachodniego Sudanu Południowego, na południe do środkowej Angoli, Zambii, wschodniego Zimbabwe i środkowego Mozambiku, rozłączone populacje w południowej i południowo-wschodniej Południowej Afryki, także wyspa Bioko (Gwinea Równikowa) i wyspy archipelagu Zanzibar (Pemba, Zanzibar i Mafia)	DC: 55–67 cm DO: 8–12 cm MC: 3,8–7,3 kg	Szablon:Colorbox

Kategorie IUCN: Szablon:Colorbox – gatunek najmniejszej troski, Szablon:Colorbox – gatunki o nieokreślonym stopniu zagrożenia.

Bibliografia

• Szablon:Cytuj pismo

Szablon:Kontrola autorytatywna