Współczynnik encefalizacji
| Gatunek | Współczynnik encefalizacji (EQ)Szablon:R |
|---|---|
| Człowiek | 7,4–7,8 |
| Sotalia amazońska | 4,56Szablon:R |
| Butlonos | 4,14Szablon:R |
| Orka | 2,57–3,3Szablon:RSzablon:R |
| Szympans | 2,2–2,5Szablon:R |
| Kruk | 2,49Szablon:R |
| Makak królewski | 2,1 |
| Lis rudy | 1,92Szablon:R |
| Słoń afrykański | 1,75Szablon:R–2,36Szablon:R |
| Goryl | 1,39Szablon:R |
| Uszanka kalifornijska | 1,39Szablon:R |
| Szynszyla | 1,34Szablon:R |
| Pies | 1,2 |
| Wiewiórka | 1,1 |
| Kot | 1,00 |
| Hiena | 0,92Szablon:R |
| Koń | 0,92Szablon:R |
| Ryjkonos | 0,82Szablon:R |
| Niedźwiedź brunatny | 0,82Szablon:R |
| Owca | 0,8 |
| Mysz | 0,5 |
| Szczur | 0,4 |
| Królik | 0,4 |
| Hipopotam | 0,37Szablon:R |
Współczynnik encefalizacji (EQ – ang. encephalization quotient), współczynnik umózgowienia – termin, który wprowadził Harry J. JerisonSzablon:R w celu oszacowania potencjalnych możliwości intelektualnych mózgu danego organizmu. Wskazuje ile razy większy lub mniejszy jest przeciętny mózg osobnika danego gatunku od mózgu, jakiego należy się spodziewać u zwierzęcia o rozmiarach typowych dla tego gatunku. Współczynnik encefalizacji obliczany jest różnymi metodami porównania masy mózgu do masy ciała, np. według swojej pierwotnej koncepcji Jerison zaproponował wzór:
W 2001 Jerison zmienił w swoim wzorze wartość stałej 0,67 na 0,75.
Za standardową wartość odniesienia dla ssaków przyjmuje się EQ=1 dla kota. Najwyższą wartość osiąga EQ człowieka. W zależności od przyjętej metody i masy ciała uznanej za średnią dla gatunku – wynosi od 5 do 8 (7,4–7,8Szablon:R). Oznacza to, że ludzki mózg jest 5–8 razy większy niż należałoby oczekiwać u zwierzęcia tych rozmiarów. Zbliżone do ludzkiego EQ mają niektóre walenie (delfiny osiągają wartość EQ=5,3)Szablon:R.
Przyjmuje się, że współczynnik EQ po uwzględnieniu allometrii jest dość dobrym wskaźnikiem możliwości intelektualnych ssaków o średniej wielkości. Dyskusyjne są wyniki uzyskiwane dla ssaków małych i bardzo dużych. W ich przypadku EQ nie jest uznawane za dobry wskaźnik inteligencjiSzablon:R.