Tekst źródłowy strony William Henry Bragg

{{inne znaczenia|brytyjskiego fizyka (ojca)|[[William Bragg]]}}
{{Naukowiec infobox
 |imię i nazwisko           = William Henry Bragg
 |grafika                   = William Henry Bragg Nobel bw.jpg
 |opis grafiki              = 
 |państwo                   = [[Wielka Brytania]]
 |data urodzenia            = 2 lipca 1862
 |miejsce urodzenia         = [[Westward]]
 |data śmierci              = 10 marca 1942
 |miejsce śmierci           = [[Londyn]]
 |stopień lub tytuł naukowy = profesor
 |specjalność               = [[fizyka]]
 |almamater                 = [[University of Cambridge]]
 |aktywność zawodowa        = 
 |jednostka1 typ            = Uczelnia
 |jednostka1 nazwa          = [[University of Adelaide]],<br />[[University of Leeds]]
 |okres zatr1               = 
 |odznaczenia               = {{order|OBE|C1}} {{order|OBE|C1}} {{order|OOM}}
 |nagrody                   = [[Plik:Nobel prize medal.svg|30px|link=Nagroda Nobla]] [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki|Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki]]<br />[[Plik:Joseph_Lister,_Copley_Medal_(gold),_1902_Wellcome_M0007837.jpg |30px| link= Medal Copleya]] [[Medal Copleya]]
 |commons                   = Category:William Henry Bragg
 |wikiźródła                = William Bragg
 |wikicytaty                = William Henry Bragg
}}
'''William Henry Bragg''' (ur. [[2 lipca]] [[1862]]<ref name="epwn">{{Encyklopedia PWN | id = 3880248 | tytuł = Bragg William Henry | data dostępu = 2023-03-30 }}</ref> w [[Westward]], zm. [[10 marca]] [[1942]] w [[Londyn]]ie) – [[Brytyjczycy|brytyjski]] [[fizyk]], laureat [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki|Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki]], którą otrzymał wraz z synem, [[William Lawrence Bragg|Williamem Lawrence’em]], za zasługi w badaniu [[Sieć krystaliczna|struktury krystalicznej]] za pomocą [[Promieniowanie rentgenowskie|promieniowania rentgenowskiego]]{{r|www.nobelprize|www.nndb.com}}.

== Życiorys ==
Studiował w [[Kolegium Trójcy Świętej w Cambridge|Trinity College]] na [[University of Cambridge|Uniwersytecie Cambridge]], uzyskując stopień [[Bachelor of Science]] matematyki w roku 1884 i [[Master of Arts]] fizyki w roku 1886{{r|www.nndb.com}}.

W latach 1886–1908 był [[profesor]]em matematyki i fizyki w [[University of Adelaide]] ([[Australia]]), a następnie profesorem w [[University of Leeds]] (1909–1915, ''Cavendish Professor of Physics''), w [[University College London]] (1915–1925, ''Quain Professor of Physics'') i w [[Royal Institution]] (1925–1942, ''Fullerian Professor of Chemistry''){{r|www.nndb.com}}.

Współtworzył podstawy analizy rentgenostrukturalnej i [[Absorpcja rentgenowska|spektroskopii rentgenowskiej]]. Zajmował się badaniami [[Sieć krystaliczna|struktury]] [[Ciało krystaliczne|kryształów]]{{r|www.nobelprize|www.nndb.com}}.

== Publikacje ==
Jest m.in. autorem książek{{r|www.nndb.com}}:
* 1912 – ''Studies in Radioactivity'',
* 1915 – ''X Rays and Crystal Structure'' (z W. Lawrence’em Braggiem),
* 1920 – ''The World of Sound'',
* 1925 – ''Concerning the Nature of Things'' ([[s:Tajemnice atomu|''Tajemnice atomu. O istocie materji'']], tłum. Karol Szlenkier, 1933),
* 1926 – ''Creative Knowledge: Old Trades and New Knowledge'',
* 1928 – ''An Introduction to Crystal Analysis'',
* 1933 – ''The Universe of Light''.

{{Grafika rozwinięta
|opis       =
|położenie  = center
|grafika1   = X-ray spectrometer, 1912. (9660569929).jpg
|szerokość1 = 111
|alt1       = 1
|opis1      = [[Spektroskop|Spektrometr]] L.&nbsp;Bragga (1912)
|grafika2   = Bragg.svg
|szerokość2 = 300
|alt2       = 2
|opis2      = Ilustracja [[prawo Bragga|prawa Braggów]]<br /><math>n\lambda=2d\sin\theta</math>
|grafika3   = DBRREFL.JPG
|szerokość3 = 220
|alt3       = 3
|opis3      = [[Współczynnik odbicia]] (R) „[[Rozproszony reflektor Bragga|zwierciadła&nbsp;Bragga]]”
}}

== Odznaczenia i wyróżnienia ==
Był członkiem [[Royal Society]] od roku 1906, a w latach 1935–1940 prezesem tego stowarzyszenia. Należał też do ''Australian and New Zealand Association for the Advancement of Science'' oraz ''Royal Institution of Great Britain''. Poza Nagrodą Nobla otrzymał{{r|www.nndb.com}}:
* 1915 – [[Matteucci Medal]] (z Lawrence’em Braggiem),
* 1916 – [[Medal Rumforda|Rumford Medal]],
* 1917 – [[Order Imperium Brytyjskiego]], CBE
* 1920 – Order Imperium Brytyjskiego, KBE
* 1930 – [[Medal Copleya|Copley Medal]],
* 1931 – [[Hughes Medal]],
* 1931 – [[Order Zasługi (Wielka Brytania)|Order Zasługi]].

== Zobacz też ==
* [[prawo Bragga]] (prawo Wulfa-Braggów, wzór Braggów, warunek Braggów)
* [[rentgenografia strukturalna]]
* [[rozproszony reflektor Bragga]]
* [[światłowodowa siatka Bragga]]

== Przypisy ==
{{Przypisy|
<ref name=www.nobelprize>{{Cytuj stronę |url = https://www.nobelprize.org/prizes/physics/1915/wh-bragg/facts/ |tytuł = William Bragg – Facts |praca = The Nobel Prize in Physics 1915 > William Bragg, Lawrence Bragg |opublikowany = Nobel Media AB |język = en |data dostępu = 2014-04-11}}, [https://www.nobelprize.org/prizes/physics/1915/wh-bragg/biographical/ Biographical].</ref>
<ref name="www.nndb.com">{{Cytuj stronę |url = http://www.nndb.com/people/533/000099236/ |tytuł = William Bragg |praca = Notable Names Database (NNDB) |język = en |data dostępu = 2014-04-11}}</ref>
}}

{{Nobel Fizyka}}
{{Laureaci Medalu Copleya (XX wiek)}}
{{Laureaci Medalu Rumforda}}
{{Kontrola autorytatywna}}

{{SORTUJ:Bragg, William Henry}}
[[Kategoria:Absolwenci Trinity College (Cambridge)]]
[[Kategoria:Brytyjscy fizycy XIX wieku]]
[[Kategoria:Brytyjscy fizycy XX wieku]]
[[Kategoria:Brytyjscy krystalografowie]]
[[Kategoria:Fizycy ciała stałego]]
[[Kategoria:Prezesi Royal Society]]
[[Kategoria:Laureaci Medalu Hughesa]]
[[Kategoria:Brytyjscy laureaci Medalu Rumforda]]
[[Kategoria:Brytyjscy nobliści – fizyka]]
[[Kategoria:Odznaczeni Orderem Imperium Brytyjskiego]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1862]]
[[Kategoria:Wykładowcy uczelni w Australii]]
[[Kategoria:Wykładowcy University College London]]
[[Kategoria:Zmarli w 1942]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Adelaide]]
[[Kategoria:Laureaci Medalu Copleya]]