Tekst źródłowy strony Steradian

[[Plik:Steradian.svg|thumb|200px|Graficzne określenie steradiana]]
[[Plik:Steradian.jpg|thumb|200px|Przestrzenne wyobrażenie jednego steradiana]]

'''Steradian''' ('''sr''' od {{w języku|el|στέρεος}} – stężały, twardy, masywny, przestrzenny i {{łac.|radius}} – promień) – [[Układ SI|jednostka SI]] określająca [[Kąt bryłowy|miarę kąta bryłowego]]<ref name="epwn">{{Encyklopedia PWN | id = 3979590 | tytuł = steradian | data dostępu = 2021-10-15 }}</ref>; [[Wielkość bezwymiarowa|niemianowana]] [[jednostka pochodna układu SI|jednostka pochodna]] tego układu<ref name=":0">{{Cytuj |autor =  |rozdział = 2.3.4 Jednostki pochodne; 5.4.8 Kąty płaskie, kąty bryłowe i kąty fazowe |tytuł = SI - Broszura SI - Międzynarodowy Układ Jednostek Miar |data = 2019 |data dostępu = 2023-04-08 |wydanie = 9 |s = 22-24, 36 |opublikowany = Główny Urząd Miar |typ nośnika = pdf |url = https://www.gum.gov.pl/pl/redefinicja-si/broszura-si/3786,Broszura-SI-polskie-wydanie.html}}</ref>.

Jest to miara [[kąt bryłowy|kąta bryłowego]] o [[Wierzchołek (geometria)|wierzchołku]] w środku [[kula|kuli]], wycinającego z [[powierzchnia|powierzchni]] tej kuli [[pole powierzchni|pole]] równe [[potęgowanie|kwadratowi]] jej [[promień (geometria)|promienia]]. Tak zdefiniowana miara kąta bryłowego przyjmuje wartości rzeczywiste z przedziału <math>[0, 4\pi]</math><ref name="epwn" /><ref>{{Cytuj odcinek|tytuł=Dygresja matematyczna - kąt bryłowy|url=https://www.youtube.com/watch?v=lQo2_sSQIqA|autorzy=Fizyka. Nie tylko dla orłów.|data dostępu=2023-04-08|stacja=Youtube|emisja=2 lis 2020}}</ref><ref name=":0" />.

Miarą kąta bryłowego jest stosunek pola powierzchni fragmentu sfery zawierającego się w danym kącie bryłowym do kwadratu promienia tej sfery, stąd wymiar<ref name=":0" />:
: <math>[\mathrm{sr}] = \left[ \mathrm\frac{m^2}{m^2} \right] = [1].</math>

== Związek z innymi jednostkami ==
Zachodzą następujące związki między jednostkami<ref>{{Cytuj |rozdział = PHYSICAL AND ASTRONOMICAL CONSTANTS |tytuł = Useful links - Useful stuff: Energy conversion |data dostępu = 2023-04-08 |opublikowany = LabX2018 |typ nośnika = pdf |url = http://labx.iasfbo.inaf.it/2018/styled-4/index.html |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Martin V. Zombeck |tytuł = Handbook of Space Astronomy and Astrophysics |data = 2006 |data dostępu = 2023-04-08 |isbn = 978-1-139-45950-1 |wydawca = Cambridge University Press |s = 25 |url = https://books.google.pl/books?id=tp_G85jm6IAC&lpg=PA25&pg=PA25#v=onepage&q=steradian%20rad%20deg2 |język = en}}</ref><ref>{{Cytuj odcinek|tytuł=Steradians, Radians Squared, Degrees Squares as Solid Angles|url=https://www.youtube.com/watch?v=def8n4HgphU|autorzy=Andrew Ochadlick|data dostępu=2023-04-08|stacja=Youtube|emisja=17 lis 2014}}</ref>:
: <math>1\ \mathrm{sr} = 1\ \mathrm{rad}^2 = \left(\frac{180^\circ}{\pi}\right)^2 \approx (57{,}2958\ \deg)^2 \approx 3282,8\ \deg^2</math>
:

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

{{Układ SI}}
{{Jednostki miar kątów}}

{{Kontrola autorytatywna}}

[[Kategoria:Jednostki miar kąta]]
[[Kategoria:Jednostki pochodne SI]]
[[Kategoria:Stereometria]]