Tekst źródłowy strony Nick Bostrom

{{Biogram infobox
 |imię i nazwisko           = Nick Bostrom
 |imię i nazwisko org       = Niklas Boström
 |grafika                   = Nick Bostrom, Stanford 2006 (square crop).jpg
 |opis grafiki              = 
 |alt grafiki               = 
 |data urodzenia            = 10 marca 1973
 |miejsce urodzenia         = 
 |data śmierci              = 
 |miejsce śmierci           = 
 |zawód                     = [[filozofia|filozof]], [[transhumanizm|transhumanista]]
 |narodowość                = [[Szwedzi|szwedzka]]
 |tytuł naukowy             = doktor
 |Alma Mater                = [[London School of Economics]]
 |stanowisko                = kierownik [[Future of Humanity Institute]]
 |pracodawca                = [[University of Oxford]]
 |odznaczenia               = Gannon Award (2009)
 |commons                   = 
 |www                       = http://www.nickbostrom.com/
}}
'''Nick Bostrom''' ('''Niklas Boström''', ur. 10 marca 1973<ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.nickbostrom.com/cv.html |tytuł=Nick Bostrom CV |data dostępu=2011-07-03 |archiwum=https://web.archive.org/web/20180830174436/https://nickbostrom.com/cv.html |zarchiwizowano=2018-08-30 }}</ref>) – [[Szwecja|szwedzki]] [[filozofia|filozof]], kierownik [[Future of Humanity Institute]] na [[University of Oxford]]. Doktoryzował się w [[London School of Economics]] w 2000.

Jest znany z publikacji dotyczących [[zasada antropiczna|zasady antropicznej]] i [[transhumanizm]]u. Zajmuje się również popularyzacją tematów związanych z transhumanizmem, takich jak [[klonowanie]], [[sztuczna inteligencja]], [[superinteligencja]], [[krionika]] i [[nanotechnologia]]. W 2009 roku otrzymał Nagrodę Gannona, za "ciągłą pogoń za ludzkim rozwojem"<ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.gannonaward.org/The_Gannon_Award/The_2009_Winner.html |tytuł=Dr. Nick Bostrom wins Gannon Award |data dostępu=2011-07-03 |archiwum=https://web.archive.org/web/20100718090848/http://www.gannonaward.org/The_Gannon_Award/The_2009_Winner.html |zarchiwizowano=2010-07-18 }}</ref>, a czasopismo [[Foreign Policy]] umieściło go na liście 100 czołowych myślicieli świata<ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.foreignpolicy.com/articles/2009/11/30/the_fp_top_100_global_thinkers?page=0,30 |tytuł=The FP Top 100 Global Thinkers |data dostępu=2011-07-03 |archiwum=https://web.archive.org/web/20100107163334/http://www.foreignpolicy.com/articles/2009/11/30/the_fp_top_100_global_thinkers?page=0,30 |zarchiwizowano=2010-01-07 }}</ref>.

W 1998, razem z [[David Pearce|Dawidem Pearce]], założył World Transhumanist Association<ref name="Guardian2006">[http://www.guardian.co.uk/science/2006/may/09/academicexperts.genetics "The ideas interview: Nick Bostrom"] John Sutherland, ''[[The Guardian]]'', 9 maja 2006.</ref>, które następnie zmieniło nazwę na [[Humanity+]].

== Filozofia ==
=== Etyka ulepszania ludzi ===
Bostrom jest zwolennikiem "samoulepszania i udoskonalania ludzi poprzez etyczne zastosowanie nauki"<ref name="Guardian2006"/><ref>Human Genetic Enhancements: A Transhumanist Perspective Journal of Value Inquiry, Vol. 37, No. 4 (2003) str. 493-506</ref> i krytykuje podejście bio-konserwatystów, sprzeciwiających się modyfikacjom ludzi<ref>Nick Bostrom (2005) "In Defence of Posthuman Dignity" Bioethics, Vol. 19, No. 3, str. 202-214</ref>.

=== Zagrożenie dla istnienia ===
[[Plik:X-risk chart pl.jpg|thumb|517px|right|Kategorie zagrożeń z publikacji Bostroma "The Concept of Existential Risk".]]
Jednym z tematów podejmowanych przez Bostroma w jego pracach są zagrożenia dla przetrwania ludzkości<ref>Nick Bostrom (Marzec 2002), "Existential Risks", Journal of Evolution and Technology</ref>. Argumentuje, że z [[utylitaryzm|utylitarnego]] punktu widzenia, zagłada ludzkości oznacza utratę wszystkich przyszłych ludzkich istnień (których liczbę szacuje na 10<sup>18</sup> na samej Ziemi) i w związku z tym nawet niewielkie ryzyko takiej zagłady ma astronomiczne znaczenie [[etyka|etyczne]]. Powołuje się na przykład podany przez [[Derek Parfit|Dereka Parfita]], który porównuje trzy scenariusze<ref name=risk>{{Cytuj stronę |url=http://www.existentialrisk.com/concept.pdf |tytuł=The Concept of Existential Risk |data dostępu=2011-07-27 |archiwum=https://web.archive.org/web/20110722100027/http://www.existentialrisk.com/concept.pdf |zarchiwizowano=2011-07-22 }}</ref>:
# pokój,
# wojnę jądrową, w której ginie 99% populacji Ziemi,
# wojnę jądrową, w której ginie 100% populacji Ziemi.
Bostrom analizuje, czy różnica między 1 a 2 scenariuszem jest większa, czy mniejsza, niż między 2 a 3. Choć wielu ludzi intuicyjnie uznaje różnicę między 1 i 2 scenariuszem za większą, Bostrom argumentuje, że różnica między 2 i 3 jest wielokrotnie większa. Oznacza różnicę pomiędzy ludzką historią trwającą kilka tysięcy lat (dotychczasową), a trwającą potencjalnie setki milionów lat (jeśli ludzkość przetrwa).
Opierając się na szacowanej liczbie przyszłych ludzkich istnień argumentuje, że zmniejszenie szansy zagłady ludzkości nawet o jedną milionową procenta jest warte więcej, niż życie miliarda ludzi. Zestawia to z brakiem zasobów przeznaczanych na badanie tego tematu, podając statystyki, z których wynika, że prac naukowych dotyczących zagłady ludzkości jest kilkadziesiąt razy mniej, niż dotyczących [[żuk gnojowy|żuka gnojowego]]<ref name=risk/>.

=== Zasada antropiczna ===
Bostrom jest zwolennikiem tezy, że prawidłowe rozumienie zasady antropicznej polega na "Założeniu Silnego Samolosowania". Według jego słów, "każda obserwacja powinna być rozważana jakby była [[zdarzenie losowe (teoria prawdopodobieństwa)|zdarzeniem losowym]] w klasie możliwych obserwacji.". Takie analizowanie historii obserwacji każdego obserwatora umożliwia uniknięcie niektórych paradoksów. Głównym problemem jest jednak odpowiednie określenie "klasy możliwych obserwacji". Dla Słabej Zasady Antropicznej mogłyby to być wszystkie potencjalne obserwacje możliwe do przeprowadzenia w naszym Wszechświecie. Dla Silnej Zasady Antropicznej, mogłyby to być wszystkie potencjalne obserwacje w Multiświecie. Bostrom pokazał, że wybieranie zbyt szerokiej albo zbyt wąskiej klasy możliwych obserwacji prowadzi do nieintuicyjnych wniosków.

=== Hipoteza symulacji ===
{{Wydziel|Hipoteza symulacji}}

Bostrom jest autorem współczesnej wersji [[hipoteza symulacji|hipotezy symulacji]]. Mówi ona, że [[rzeczywistość]], którą postrzegamy, jest jedynie [[symulacja|symulacją]], której nie jesteśmy świadomi. Zasugerował, że jeśli możliwe jest stworzenie wiernej symulacji całej cywilizacji, albo nawet całego [[Wszechświat]]a, przy pomocy wystarczająco potężnego [[komputer]]a, a symulowani ludzie mogą doświadczać [[świadomość|świadomości]], to duża liczba takich symulacji stworzonych przez zaawansowane cywilizacje sprawia, że jest bardzo prawdopodobne, że my żyjemy w jednej z nich.

Bostrom argumentuje, że przynajmniej jedno z poniższych twierdzeń musi być prawdziwe:

# Żadna cywilizacja nigdy nie osiągnie poziomu technologicznego, który umożliwiłby jej stworzenie [[symulowana rzeczywistość|symulowanych rzeczywistości]].
# Żadna cywilizacja, która osiągnęłaby takie możliwości, nie stworzy dużej liczby symulowanych rzeczywistości.
# Każda istota o doświadczeniach podobnych do naszych, prawie na pewno żyje w symulacji.

Szacowane prawdopodobieństwo, że żyjemy w symulacji można określić porównując liczbę ludzi żyjących w symulowanych rzeczywistościach do liczby ludzi żyjących w prawdziwej rzeczywistości. Można to opisać matematycznie w następujący sposób<ref>[http://www.simulation-argument.com/simulation.html ''Are You Living in a Computer Simulation?'' Nick Bostrom, 19 stycznia 2010.]</ref>:

: <math>f_\textrm{sim} = \frac{f_\textrm{p}NH} {(f_\textrm{p}NH)+H}</math>

gdzie:
: <math>f_\textrm{p}</math> to procent cywilizacji które osiągają poziom umożliwiający tworzenie symulowanych rzeczywistości.
: N to średnia liczba symulowanych rzeczywistości tworzonych przez cywilizację, która ma takie możliwości.
: H to średnia liczba ludzi żyjących w cywilizacji zanim osiągnęła ona poziom umożliwiający tworzenie symulowanych rzeczywistości.
: <math>f_\textrm{sim}</math> to procent ludzi żyjących w symulowanych rzeczywistościach.

Przynajmniej jedno z poniższych przybliżeń musi być prawdziwe:

: <math>f_\textrm{p}</math> ≈ 0
: N ≈ 0
: <math>f_\textrm{sim}</math> ≈ 1

== Książki ==
* ''Anthropic Bias: Observation Selection Effects in Science and Philosophy'', Routlege 2002, 244 s., {{ISBN|0-415-93858-9}}, wznowienie: Routlege, 20 czerwca 2010, {{ISBN|0-415-88394-6}}
* ''Global Catastrophic Risks'', Oxford University Press, 3 lipca 2008, 576 s., {{ISBN|978-0-19-857050-9}}
* ''Human Enhancement'', {{ISBN|0-19-929972-2}}; wznowienie: Oxford University Press, 28 października 2010, 432 s., {{ISBN|978-0-19-959496-2}}
* ''Superinteligencja: Scenariusze, strategie, zagrożenia'', 2014, 488 s., {{ISBN|978-83-283-1934-9}}, tytuł oryginalny: ''Superintelligence: Paths, Dangers, Strategies''

== Zobacz też ==
* [[Argument snu]]
* [[Mózg w naczyniu]]

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.ted.com/talks/view/id/44 Nick Bostrom mówi o naszych największych problemach] na [[TED (konferencja)|Konferencji TED]] w 2005.
* [http://www.nickbostrom.com/ Strona domowa Nicka Bostroma] (ang.)
* [http://www.anthropic-principle.com/ Anthropic Principle] – strona Nicka Bostroma o zasadzie antropicznej. (ang.)
* [http://www.simulation-argument.com/ Simulation Argument] – strona Nicka Bostroma o hipotezie symulacji. (ang.)
* [http://www.fhi.ox.ac.uk/ Oxford Future of Humanity Institute] (ang.)
* {{otwarty dostęp}} Zohreh Davoudi, ''[https://www.youtube.com/watch?v=yGfTDcHJHSI Are we living in a simulation?]'', kanał TED-Ed na [[YouTube]], 8 października 2019 [dostęp 2024-09-02].

{{Transhumanizm}}

{{Kontrola autorytatywna}}

{{SORTUJ:Bostrom, Nick}}
[[Kategoria:Transhumaniści]]
[[Kategoria:Szwedzcy filozofowie XXI wieku]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1973]]