Tekst źródłowy strony Max Q

'''Max Q''' – w [[aeronautyka|aeronautyce]], moment lub punkt w którym [[ciśnienie dynamiczne]] wywierane na statek poruszający się w atmosferze osiąga największą wartość. W punkcie tym [[Opór aero(hydro)dynamiczny|obciążenia aerodynamiczne]] osiągają maksimum, dlatego jest to jeden z krytycznych momentów podczas startu rakiety.

Wszystkie statki powietrzne są projektowane tak, aby wytrzymać tylko określone obciążenia dynamiczne q, zanim doznają uszkodzeń konstrukcyjnych<ref>{{Cytuj |tytuł = Aerospaceweb.org {{!}} Ask Us - Maximum Q and Dynamic Pressure |data dostępu = 2024-07-31 |opublikowany = aerospaceweb.org |url = https://aerospaceweb.org/question/aerodynamics/q0102b.shtml}}</ref>.

Siły (obciążenia) działające na konstrukcję rakiety wznoszącej się w atmosferze pochodzą od: [[Grawitacja|grawitacji]], [[Przyspieszenie|przyspieszenia rakiety]], [[Siła ciągu|siły ciągu]] silników oraz z ruchu [[Statek powietrzny|statku powietrznego]] w atmosferze, określonego przez ciśnienie dynamiczne. W trakcie startu rakiety w [[Przestrzeń kosmiczna|przestrzeń kosmiczną]] naprężenia wywołane grawitacją, przyspieszeniem i silnikami są niemal stałe. Podczas gdy siły pochodzące od działania atmosfery zależą od prędkości i gęstości powietrza.
 
Ciśnienie dynamiczne jest proporcjonalne do gęstości powietrza i kwadratu prędkości:
:: <math>q=\rho v^2 / 2,</math>

Podczas startu rakiety w przestrzeń kosmiczną wraz ze wzrostem prędkości rośnie ciśnienie dynamiczne, ale malejąca wraz z wysokością gęstość powietrza zmniejsza ciśnienie dynamiczne, które w próżni nie występuje.  

Poniżej punktu ''max Q'', efekt wzrostu obciążenia wynikający z [[przyspieszenie|przyspieszenia]] pojazdu przewyższa zmniejszenie wynikające ze zmniejszania się gęstości. Powyżej punktu max Q, jest dokładnie odwrotnie.

Przykładowo, w czasie startu [[Space Transportation System|promu kosmicznego]], wartość ''max Q'' była osiągana na wysokości około 11 km<ref name="aeroweb">{{Cytuj stronę |url = http://www.aerospaceweb.org/question/aerodynamics/q0025.shtml |tytuł = Space Shuttle Max-Q |nazwisko = Jackson |imię = Douglas T. |praca = Aerodynamics Questions |opublikowany = AerospaceWeb.org |data = 2001-05-06 |data dostępu = 2007-02-12}}</ref>.

W czasie typowej misji [[Program Apollo|Apollo]], ''max Q'' był osiągany pomiędzy 13 a 14&nbsp;km<ref name="Apollo 8">{{Cytuj stronę |url = http://history.nasa.gov/ap08fj/01launch_ascent.htm |tytuł = Apollo 8, Day 1: Launch and Ascent to Earth Orbit |nazwisko = Woods |imię = David |autor2 = O’Brien, Frank |praca = Apollo Flight Journal |opublikowany = [[NASA]] |data = 2005-08-21 |data dostępu = 2007-02-14 |archiwum = https://web.archive.org/web/20070421075837/http://history.nasa.gov/ap08fj/01launch_ascent.htm |zarchiwizowano = 2007-04-21}}</ref><ref name="Apollo 16">{{Cytuj stronę |url = http://history.nasa.gov/ap08fj/01launch_ascent.htm |tytuł = Apollo 16, Day One Part One: Launch and Reaching Earth Orbit |nazwisko = Brandt |imię = Tim |autor2 = Woods, David |praca = Apollo Flight Journal |opublikowany = [[NASA]] |data = 2004-10-29 |data dostępu = 2007-02-14 |archiwum = https://web.archive.org/web/20070421075837/http://history.nasa.gov/ap08fj/01launch_ascent.htm |zarchiwizowano = 2007-04-21}}</ref>.

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

[[Kategoria:Astronautyka]]
[[Kategoria:Aeromechanika]]