Tekst źródłowy strony Liczba Bestii

'''Liczba Bestii''' – pojęcie odnoszące się do jednej z postaci 13 rozdziału [[Apokalipsa św. Jana|Apokalipsy św. Jana]] – pierwszej z Bestii, popularnie utożsamianej z [[Szatan]]em lub [[Antychryst]]em. Jest ono zwykle kojarzone z liczbą '''666''', choć w niektórych wersjach tekstu wartość ta wynosi '''616''', 646 lub 665. Bywa ona zapisywana również jako „FFF” („F” jest szóstą literą alfabetu łacińskiego).

{{Cytat
 |treść = Tu jest [potrzebna] mądrość. Kto ma rozum, niech liczbę Bestii przeliczy: liczba to bowiem człowieka. A liczba jego: sześćset sześćdziesiąt sześć.
 |autor = 
 |źródło = [[Apokalipsa świętego Jana]] 13, 18<ref>{{Cytuj | url=https://biblia.deon.pl/rozdzial.php?id=1101#W18 | tytuł=Biblia Tysiąclecia - Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu - Ap 13<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=deon.pl | język=pl | data dostępu=2024-04-24}}</ref>
 |styl = środek
}}

[[Plik:P. Oxy. LXVI 4499.jpg|thumb|200px|Liczba Bestii na papirusie [[Papirus 115|115]]]]

Tekst [[język grecki|grecki]] za [[Kodeks Aleksandryjski|Kodeksem Aleksandryjskim]]: {{grc|Ὧδε ἡ σοφία ἐστίν· ὁ ἔχων νοῦν ψηφισάτω τὸν ἀριθμὸν τοῦ θηρίου· ἀριθμὸς γὰρ ἀνθρώπου ἐστίν· καὶ ὁ ἀριθμὸς αὐτοῦ χξϛʹ.}}

== Pochodzenie ==
Zarówno we wczesnym [[chrześcijaństwo|chrześcijaństwie]], jak i dziś Liczba Bestii była utożsamiana z dwiema [[liczba]]mi: 666 i rzadziej 616. Wiąże się to z istnieniem 2 wersji tej liczby w Apokalipsie 13,18. Większość źródeł (w tym [[Kodeks Aleksandryjski]]) podaje bowiem {{grc|χξϛʹ}}, co w greckim systemie numerycznym oznacza 666. Niektóre [[rękopis|manuskrypty]] ([[Papirus 115|<math>\mathfrak{P}^{115}</math>]], [[Kodeks Efrema]]) podają jednak {{grc|χιϛʹ}} (616){{odn|NA27|2006|s=659}}. Prawdopodobnie rozbieżność powstała stosunkowo wcześnie w wyniku błędu kopisty.

Minuskuł 2344 (Gregory-Aland) przekazuje liczbę 665{{odn|NA27|2006|s=659}}, starołaciński ''[[Księga z Armagh|Codex Ardmachanus]]'' przekazuje liczbę 646<ref>UBS3, p. 869.</ref>.

== Interpretacja ==
Liczbę tę interpretowano i interpretuje się na różne sposoby. 666 to w teologiach większości wyznań chrześcijańskich zaprzeczenie boskiej doskonałości (w tradycji [[judaizm|judaistycznej]] 777<ref>[http://stewartonbibleschool.org/PROPHECY/NO777.html The Number 777]</ref> jest „boskim” numerem pełni i doskonałości), a także wypaczenie [[Trójca Święta|Trójcy Świętej]] (oznaczanej 333 – potrójna, czyli święta doskonałość)<ref>{{cytuj | url= https://www.gobbi.pl/antychryst.html | tytuł = Antychryst | wydawca = gobbi.pl}}</ref><ref>nr 407 [w:] Stefano Gobbi, Do Kapłanów, umiłowanych synów Matki Bożej, Vox Domini, {{ISBN|978-83-86092-14-7}}.</ref>.

=== Interpretacja przez gematrię ===
Istnieje szereg interpretacji [[numerologia|numerologicznych]], zwykle czerpiących z [[gematria|gematrii]]. Najczęstsza interpretacja utożsamia Bestię z [[Neron]]em (i czasem całym [[Cesarstwo Rzymskie|Cesarstwem rzymskim]]), choć z czasem pojawiły się i takie kojarzące ją np. z urzędem [[papież|papieskim]], ogólnoświatowym systemem politycznym<ref>{{cytuj | url= https://www.jw.org/pl/nauki-biblijne/pytania/co-oznacza-liczba-666/ | tytuł = Co oznacza liczba 666? | wydawca = jw.org}}</ref>.

==== Neron ====
[[Plik:Neronkesar.png|right]]
„Neron Caesar” w transliteracji z greki, napisany po hebrajsku נרון קסר (wym. ''neron kesar''), zawiera spółgłoski rdzenne NRWN QSR. Odpowiednie [[Alfabet hebrajski|litery alfabetu hebrajskiego]] wyrażają liczby według [[gematria|gematrii]]:

<math>666 =
\begin{matrix} \mbox{r} \\ 200\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{s} \\ 60\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{q} \\ 100\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{n} \\ 50\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{w} \\ 6\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{r} \\ 200\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{n} \\ 50\end{matrix}\mbox{.}</math>

Inne teksty z wartością '''616''', dawały alternatywny tytuł Nerona po aramejsku, będący transliteracją z łaciny: נרו קסר „Nrw Ksr”{{odn|Jańczuk|2016|s=50}}.

<math>616 =
\begin{matrix} \mbox{r} \\ 200\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{s} \\ 60\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{q} \\ 100\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{w} \\ 6\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{r} \\ 200\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{n} \\ 50\end{matrix}\mbox{.}</math>

{{link-interwiki|Gustav Adolf Deissmann|tekst=Adolf Deissmann|Q=Q73108}} proponował rozwiązanie bazujące na znaczeniu liczbowym liczby '''616''' w j. greckim<ref>{{Cytuj |autor = Adolf Deissmann |rozdział = Social and Religious History |tytuł = Adolf Deissmann, Light frim the Ancient East, The New Testament Illustrated by Recently Discovered Texts of the Graeco-Roman World |data = 1927 |miejsce = Londyn}}</ref>:

Kαίσαρ Θεός (z gr. „cesarz bóg”) = 616 (20+1+10+200+1+100+9+5+70+200).

Według niego 616 była starszą sekretną liczbą, którą Żydzi oznaczyli kult cesarza. Wskazywał na liczne starożytne graffiti, znalezione na terenie greckojęzycznego świata, np. w Pompejach i Pergamonie, dowodząc, że gematria była popularna i szeroko rozpowszechniona w starożytności<ref>{{Cytuj |autor = Antonio Sogliano |tytuł = Isopsepha Pompeiana, Rendiconti della Reale Accademia dei Lincei |data = 1901 |s = 256–259}}</ref><ref>{{Cytuj |autor = Franz Buecheler |tytuł = Die Inschriften von Pergamon |data =}}</ref>.

==== Papiestwo ====
Tytuł „VICARIUS FILII DEI” (z łacińskiego „Wikariusz Syna Boga”) – jest to fraza użyta w „[[donacja Konstantyna|Donacji Konstantyna]]” na określenie [[Piotr Apostoł|świętego Piotra]].

<math>666 =
\begin{matrix} \mbox{V} \\ 5\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{I} \\ 1\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{C} \\ 100\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{A} \\ 0\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{R} \\ 0\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{I} \\ 1\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{U} \\ 5\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{S} \\ 0\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{F} \\ 0\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{I} \\ 1\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{L} \\ 50\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{I} \\ 1\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{I} \\ 1\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{D} \\ 500\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{E} \\ 0\end{matrix} +
\begin{matrix} \mbox{I} \\ 1\end{matrix}\mbox{.}</math>

Fraza ta jest kojarzona z [[papież]]em, choć oficjalny jego tytuł, o identycznym znaczeniu, jest nieco inny: ''Vicarius Iesu Christi'', co nie daje w sumie 666.

== Zobacz też ==
* [[Antychryst]]
* [[Apokalipsa świętego Jana w historii egzegezy]]
* [[Heksakosjoiheksekontaheksafobia]] – [[fobia]] przed liczbą 666
* [[Kabalistyczny zapis dat]]
* [[Nierządnica z Babilonu]]

== Przypisy ==
{{Przypisy}}

== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę |nazwisko = Nestle |imię = Eberhard et Erwin |nazwisko2 = communiter ediderunt: B. et K. Aland, J. Karavidopoulos, C. M. Martini, B. M. Metzger |tytuł = Novum Testamentum Graece |wydanie = 27 revisa |wydawca = Deutsche Bibelgesellschaft |miejsce = Stuttgart |rok = 2006 |isbn = 978-3-438-05100-4 |odn = {{odn/id|NA27|2006}}}} [NA27]
* {{Cytuj pismo |nazwisko = Jańczuk |imię = Leszek |autor link = Leszek Jańczuk |tytuł = Liczba 666 w historii egzegezy |url = https://www.academia.edu/5603721/Liczba_666_w_historii_egzegezy |czasopismo = Studia Theologica Pentecostalia |rok = 2016 |wydawca = Wyższa Szkoła Teologiczno-Społeczna |oznaczenie = t. IV |strony = 33–58 |issn = 2300-279x |odn = tak}}

{{Kontrola autorytatywna}}

[[Kategoria:Apokalipsa św. Jana]]